– 12 JULI 2024 – foto’s © Georges Janssens
Herita en HOP.Office openen Veldlabo in Doel:
“Eerste nieuwe bouwwerk in Doel in meer dan 30 jaar”.
Erfgoedstichting Herita en HOP.Office Architecten realiseren een keerpunt. De structuur dient als werk- en ontmoetingsplaats voor het onderzoeken van de herbestemming van het 17de-eeuwse Hooghuis. Het is ook een uitvalsbasis voor het participatieonderzoek van HOP.office architecten. Het Veldlabo is bekleed met beschrijfbaar houtwerk zodat bezoekers er hun toekomstvisies voor Doel kunnen achterlaten.
Studenten, onderzoekers en geïnteresseerden worden uitgenodigd om het Veldlabo te benutten. Ook de stadsgidsen van Beveren zullen er tijdens hun rondleidingen een stop maken. Het Veldlabo bevat een uitkijktoren die zicht biedt op het dorp en op de restauratiewerf van het Hooghuis. ’s Avonds vormt de zachte verlichting in de toren een baken in de duisternis. De lampenkap is gemaakt uit gerecycleerd plastiekafval. In de top bevinden zich rust- en broedkasten voor vogels en vleermuizen, de groendaken trekken vlinders en insecten aan. De toren werd in één week gebouwd door architectuurstudenten van de KU Leuven en hun begeleiders, daarbij ondersteund door enkele dorpsbewoners, architecten van HOP en technici van Herita. Het project is volledig demonteerbaar en herbruikbaar in de toekomst.
“Door het maken is het ontwerp ook gegroeid,” zegt Joris Van Reusel, architect HOP.Office en docent. “We leiden ontwerpers op maar in het vak Studio Hands On kiezen we voor een totaalproject. Van ontwerpen tot kostprijs en haalbaarheid tot uitvoering. Het zelf bouwen van het Veldlabo vonden de studenten net heel interessant.”
Mits het bekomen van de omgevingsvergunning zullen Herita en Bressers Architecten in september 2024 starten met de structurele restauratiewerken aan het Hooghuis. “Welke functie(s) en rol(len) het Hooghuis op lange termijn zal invullen is afhankelijk van het gewenste toekomstbeeld van het dorp Doel in zijn geheel. Een monument staat immers niet op zichzelf,” vertelt Matthias Francken, algemeen directeur van Herita. “Om dat denkwerk met alle stakeholders te kunnen voeren openen we nu het Veldlabo. Het is een duidelijk baken om bewustwording te creëren rond de uitdaging waar we voor staan in Doel algemeen en het Hooghuis in het bijzonder.”
In afwachting van de definitieve herbestemming zal het Hooghuis de komende jaren een ontmoetingsplek vormen: een café met tentoonstellingsruimten op de eerste verdieping. “Het Hooghuis nu restaureren was broodnodig omdat door de leegstand vele structurele zaken werden aangetast. Het langer laten leegstaan zou hebben geleid tot grotere schade en zelfs verlies aan erfgoedwaarden.”
“In het veldlabo kan Herita pionierswerk verrichten,” zegt Vlaams minister van Onroerend Erfgoed. “Het is goed om nieuwe oplossingen te bedenken onder de extreme omstandigheden van Doel. De lessen die we trekken kunnen in de toekomst mogelijk op veel andere plekken in Vlaanderen van pas komen, zeker in meer landelijke gebieden waar het sociale weefsel onder druk staat. Hoe kan erfgoed opnieuw een (her)waardering en identiteit geven aan kleine woonkernen? Welke functies zijn wenselijk om daaraan bij te dragen? In Doel gaat het om het Hooghuis, maar in veel plattelandsgemeenten gaan dezelfde lessen ook op voor een leegstaande pastorie, vierkantshoeve of parochiekerk.”
Oproep om samen te zorgen voor ons erfgoed
Herita nodigt iedereen uit om een steentje bij te dragen aan de herwaardering van Doel en het Hooghuis. Dat kan op volgende manieren:
- Kom op 20 juli naar de streekmarkt in Doel, beklim de toren van het Veldlabo en laat daar je toekomstvisie voor het dorp achter.
- Doe een gift ten voordele van de restauratie van het Hooghuis.
- Ben je student (architectuur, erfgoedstudies, …)? Voer dan onderzoek rond Doel en (bedreigd) erfgoed in het kader van Herita Scholar.
- Word lid van Herita: beleef onze historische plekken. Samen zorgen we dat ze blijven bestaan!
48e Scheldewijding in Doel op 18 augustus 2024
Een bijzondere dag van solidariteit met het belaagde dorp waar voorbije jaren telkens meer dan 20.000 mensen op afkwamen en met vele activiteiten:
-Grote rommel en brocantemarkt in het centrum van het dorp. Feestmarkt op de Engelse Steenweg. Oude ambachtenmarkt en demonstraties in de Hooghuisstraat. Smeden – kunstsmid en hoefsmid aan het werk (Kerk). Schapendrijven met honden (weide rechtover klooster Doel). Infostands rechtover De Doolen (Engelse Steenweg). Terrassen en muziek op diverse locaties.
-14u00: Scheldewijdingsmis in de kerk van Doel, opgeluisterd door het Sint- Gregoriuskoor van Kieldrecht met celebrant E.H. Patrick De Baets.
-14u45: Vertrek aan de kerk van de stoet naar de Schelde voorafgegaan door de volksmuzikantenfanfare.
Aansluitend: traditionele Scheldewijding met het Shantykoor uit Blankenbergen.
ORTELIUS
Eén van de projecten die momenteel lopen in Doel is dit van het Antwerpse schoolschip Ortelius, een zeilend vrachtschip uit 1898 dat eene rkenning geniet als Vlaams onroerend erfgoed. Het schip werd in 1948 geschonken aan de Stad Antwerpen en omgedoopt tot schoolschip. Toen het in 2005 uit de vaart werd genomen, verkommerde het schip nabij het Havenhuis in Antwerpen. In 2020 verwierf de vzw De Maatschappij het schip en bracht het naar Doel voor restauratie.
